Τετάρτη 11 Απριλίου 2012

Κορίτσι που διαβάζει

   Ένα θέμα που ήταν ιδιαίτερα προσφιλές στους Γάλλους κυρίως, ζωγράφους του 18ου και του 19ου αιώνα είναι το κορίτσι που διαβάζει. Το συναντάμε σε άπειρες παραλλαγές στα έργα πολλών από αυτών, ενώ δεν θα σταματήσει να εμφανίζεται και αργότερα στο έργο άλλων ζωγράφων, όπως ο Βαν Γογκ ή ακόμα και ο Γύζης και ο Μπουζιάνης. Ίσως να αποτελεί παραλλαγή ενός παλιότερου θέματος που βρίσκουμε στους Ολλανδούς ζωγράφους, ιδιαίτερα στον Ρέμπραντ και τον Βέρμεερ, ενώ απαντά και στην Αναγέννηση (π.χ. στον Καρπάτσιο, τον Τζιορτζιόνε και τον Ραφαήλ). Ο καλλιτέχνης όμως που αγάπησε ιδιαίτερα τη γυναίκα ως αναγνώστη είναι ο Καμίγ Κορό, στα 350 πορτραίτα του οποίου το θέμα της γυναίκας που διαβάζει, κυριαρχεί. Παρακάτω παρουσιάζεται έργο του Κορό από το 1869 που σήμερα βρίσκεται στο Metropolitan Museum of Art της Νέας Υόρκης.

Jean-Baptiste Camille Corot: La Liseuse (1869), MET

   Το συγκεκριμένο έργο είναι ένα από τα τέσσερα μόνο πορτραίτα που εξέθεσε ο Κορό στη ζωή του. Το έστειλε το 1869 στο Παρισινό Σαλόν, αλλά δεν είχε ιδιαίτερα θερμή ανταπόκριση, αφού μεταξύ άλλων ο γνωστός ποιητής και τεχνοκριτικός Θεόφιλος Γκωτιέ επαίνεσε την απλότητα και το χρώμα του, αλλά βρήκε τη σύνθεση περίεργη και το σχέδιο λανθασμένο. Το έργο που διασώζεται σήμερα δεν είναι το αρχικό, αφού φαίνεται ότι ο Κορό το ξαναδούλεψε αμέσως μετά την έκθεση. Φωτογραφίες του έργου που εκτέθηκε στο Σαλόν και υπέρυρθρη ρεφλεκτογραφία μαρτυρούν ότι στην πάνω αριστερή πλευρά του πίνακα υπήρχε ένα δέντρο που ο Κορό αφαίρεσε αμέσως μετά την έκθεση, ενώ οι θάμνοι στ' αριστερά ήταν αρκετά μεγαλύτεροι. Βάσει αυτών φαίνεται ότι το τοπίο ήταν ιδιαίτερα δουλεμένο με τον τρόπο που μόνο ο Κορό ήξερε να κάνει, ενώ η φιγούρα κυριαρχούσε στο προσκήνιο, δημιουργώντας δύο διαφορετικά κέντρα βάρους στη σύνθεση. Ήταν δηλαδή συνάμα τοπίο και πορτρέτο. Αυτό μάλλον πρέπει να ενόχλησε τον Γκωτιέ και γι' αυτό το λόγο ο Κορό, μετά την κριτική που δέχτηκε, αφαίρεσε τα πλεονάζοντα στοιχεία. 

   Σύμφωνα με μαρτυρίες της εποχής, ο Κορό διάβαζε σπάνια, αλλά αγόραζε συχνά βιβλία που αργότερα θα χρησιμοποιούσε σε κάποιο από τα έργα του, μόνο για το χρώμα ή το σχήμα τους.

Δεν υπάρχουν σχόλια: