Πέμπτη 26 Ιουλίου 2012

Το αντισχέδιο

    Για πάρα πολλούς αιώνες η δυτική ζωγραφική έμεινε κοιμισμένη στα σκοτάδια. Για πάρα πολύ καιρό προσπάθησε να μιμηθεί την εξωτερική όψη των πραγμάτων, ξεγελώντας τον εαυτό της και τον θεατή.
    Αιώνες ολόκληρους το σχέδιό της (δηλ. το μάτι της) έμεινε υποταγμένο σε κανόνες εξωτερικών αναλογιών και των μεταξύ τους αντικειμενικών σχέσεων. Απέτυχε να κοιτάξει και να βρει τις θείες αναλογίες που εμψυχώνουν τα πράγματα. Για πάρα πολύ καιρό, προσπάθησε να αποδώσει τη φόρμα των αντικειμένων με κάλπικο κιαροσκούρο, αγνοώντας την ουσία της φόρμας που είναι η ψυχή των πραγμάτων.
   Αν αυτό υπήρξε το σχέδιο, τότε έχει έρθει ο καιρός να εφευρεθεί εκ νέου το αντισχέδιο. Το αντισχέδιο που είναι κανόνας και οπτική αντίληψη και κοιτάζει πώς η ουσία των πραγμάτων εκφράζεται στην εξωτερική τους όψη. 
   Οι Βυζαντινοί και οι Κινέζοι δεν μπήκαν ποτέ στη διαδικασία της απόλυτης αντικειμενικότητας. Οι σύγχρονοι καλλιτέχνες από την άλλη αγνόησαν εντελώς την εξωτερική όψη της πραγματικότητας ως το χωροθέατρο όπου εκφράζεται το θείο και προχώρησαν σε εντελώς υποκειμενικές διαδικασίες, οι οποίες μηδενικό έρεισμα είχαν στην αλήθεια.
   Το αντισχέδιο είναι η σύνθεση των δύο. Αδιαφορεί για την αντικειμενικότητα ως νεκρό γράμμα και αδιαφορεί για την υποκειμενικότητα ως το θέατρο του αληθινά παραλόγου. Αντιθέτως, κοιτάζει πώς το θείο πραγματώνεται στη Φύση και αυτό προσπαθεί να συλλάβει. Σ' αυτή του την προσπάθεια, η τυραννία της πραγματικότητας, όπου η ζωγραφική προσεγγίζει την αντικειμενικότητα της αρχιτεκτονικής καταργείται, και η εξωτερική όψη των πραγμάτων έχει σημασία μόνο στο βαθμό που υπηρετεί τις ιδέες που εκφράζονται μέσα από αυτή. 
   Αυτό είναι το αντισχέδιο.

Κυριακή 1 Ιουλίου 2012

Ο Ηράκλειτος και η τέχνη της καλλιγραφίας




    Είναι παράδοξο να κοιτάς την τέχνη ενός λαού που βρίσκεται χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά από εσένα και να ανακαλύπτεις ότι σού είναι πολύ πιο οικεία από τις δημιουργίες των γειτόνων σου, οι οποίοι θεωρητικά στηρίχθηκαν στη δική σου κληρονομιά για να φτιάξουν τα αριστουργήματά τους. Κι όμως, τα διαμάντια που ανέσυραν και μας έδωσαν οι Γιαπωνέζοι και Κινέζοι μοναχοί του Ζεν, μέσα από την καλλιγραφία και τα μελάνια τους, είναι κατά ένα παράδοξο τρόπο πολύ πιο κοντά στο πνεύμα των Ελλήνων απ' ό,τι η τέχνη των δυτικών. Κι αυτό γιατί η τέχνη τους προσεγγίζει περισσότερο απ' οτιδήποτε άλλο τη σφαίρα των αφηρημένων Ιδεών και πρωταρχικό μέλημά της είναι η έκφραση του Πνεύματος.

Inzan Ien: Ichi

   Αντί να δώσουν έμφαση στην υλικότητα των πραγμάτων, πρώτα κοίταξαν να θρέψουν και να εκφράσουν τον Λόγο. Βουτώντας το πινέλο τους μία φορά στο μελάνι, απόλυτα συγκεντρωμένοι και απορροφημένοι στο αιώνιο τώρα, με μια πινελιά γράφουν ιδεογράμματα και κάθε χαρακτήρας ενώνει τον Ουρανό με τη Γη μέσα από τον γραφέα. Ρυθμός, χειρονομία, ο χορός του πινέλου πάνω στο χαρτί, η έκφραση της αιώνιας ζωής. Ό,τι γραφτεί είναι ανεπανάληπτο κι εκεί συνειδητοποιείς ότι δεν μπορείς να μπεις στο ίδιο ποτάμι δύο φορές.

Yamada Mumon: Όνειρο



Nakahara Nantenbo



Nakahara Nantenbo



Nakahara Nantenbo